Nancy Asaah is de co-curator van het focusprogramma Actual Africa - een selectie aan films uit Sub-Sahara Afrika. Speciaal voor WCA vloog ze naar Burkina Faso om daar het Panafrikaans Festival van Ouagadougou voor Film en Televisie te bezoeken. Hieruit is een prachtige selectie films ontstaan die van 19 tot en met 28 augustus tijdens WCA te zien is. In dit interview stellen wij haar aan je voor.
Hoe ben je in de filmindustrie beland?
Het begon in 2015, toen mijn zusje en ik realiseerde dat er iets miste in de filmindustrie. Wij hebben veel familie in Amsterdam Zuidoost, en telkens als wij langs de bioscoop bij station Bijlmer ArenA liepen, dachten we: hoe kan het dat er in de Bijlmer geen Afrikaanse films te zien zijn? De doelgroep van die films bevindt zich volop in de Bijlmer, dus we wisten zeker dat die films daar wel zouden werken. Uiteindelijk trokken we de stoute schoenen aan en hebben we een zaal gehuurd om Love or Something like that van de Ghanese regisseur Shirley Frimpong-Manso te vertonen. We kochten de film in, lieten een aantal celebrities overvliegen, en toen is het balletje gaan rollen.
Waarom is het zo belangrijk dat Afrikaanse cinema een podium krijgt?
Er worden zoveel mooie verhalen verteld en films gecreëerd in Afrika. Maar het lijkt alsof die verhalen op het continent blijven en nergens anders naartoe gaan. Er staat nu een generatie op uit de diaspora, die veel belang hebben bij het zien van die films. Maar als de films in Afrika blijven, wordt dat heel lastig. Kwalitatief zijn de films misschien niet altijd even sterk, vanwege de vaak moeilijke omstandigheden waarin die films gemaakt worden, maar dat hoeft geen criterium te zijn om de films niet overzees te laten gaan en aan een groter publiek te tonen. Er is hier óók talent, er zijn hier óók mooie verhalen. Waarom breken we die barrières niet en maken we die verhalen toegankelijker?
Ik merk ook dat Afrikaanse narratieven vaak verteld worden vanuit de ogen van Europeanen of Amerikanen. Maar degenen die de verhalen beter kunnen vertellen, zijn de Afrikanen zelf. Er is zoveel moois in Afrika, maar dat blijft vaak onderbelicht omdat het narratief te veel focust op wat er allemaal misgaat. Ik wil een ander beeld van Afrika laten zien, en juist ook de schoonheid en de glamour-kant belichten.
Hoe heeft COVID-19 invloed gehad op de selectie films?
Tijdens COVID-19 kreeg ik weinig nieuws mee over COVID-19 in Afrika. Hier en daar hoorde je dat de ‘Afrikanen er onderdoor gaan’, maar verder bleef het stil in de media. Om het bewustzijn hierover te vergroten, ben ik opzoek gegaan naar films die tijdens COVID-19 zijn gemaakt. Filmmakers hebben het zwaar gehad: films konden niet geproduceerd worden en men kon niet naar de bioscoop. Alles stond stil. Super zonde. Maar de filmmakers zijn wel doorgegaan. Us in Between is een film waarin je goed meekrijgt hoe COVID-19 is opgevangen en opgepakt in Ghana. Ook de shorts-serie Women in Times of COVID zoomt in op COVID-19 en laat zien hoe vrouwen hiermee om zijn gegaan, en welke sociale, economische en persoonlijke impact dit op hen had. Ik vind het heel belangrijk dat deze actualiteit in het programma uit wordt gelicht zodat ook Afrika wordt meegenomen in vertellingen rondom COVID-19.
Wat zijn terugkerende thema's in Actual Africa?
Eén thema dat ik heb nagejaagd is het teruggaan naar je roots. Ik merk dat er een groeiende bewustwording is rondom het opzoeken van je identiteit. 2019 was in Ghana ‘the year of return’, waarin Afrikaanse diaspora terugkeerde naar hun roots om te zien waar hun voorouders vandaan komen. In veel films keert dit thema terug. Dit zie je bijvoorbeeld in Burkinabè, waar een jonge vrouw teruggaat naar het land waar haar vader vandaan komt. Ook regisseur Adams Mensah, geboren in Ghana en opgegroeid in Brussel, keert in zijn documentaire Ghana for You terug naar Ghana om te onderzoeken waarom Ghanesen zo verlangen naar een leven in een land als België of Nederland. Waarom denkt men dat het leven daar zoveel beter is? Ik ben erg geïnteresseerd in de rol die de media speelt in het creëren van dat beeld.
World Cinema Amsterdam 2021 vindt plaats van 19 tot en met 28 augustus in Rialto de Pijp, De Balie en Rialto VU.
